پایداری شهری
سمانه حیدری؛ گلناز مرتضایی
چکیده
همزمان با رشد سریع شهرنشینی و مطرح شدن مباحث مربوط به گرمایش زمین، جزایر گرمایی و تغییرات اقلیمی، جریان باد به عنوان یکی از تأثیرگذارترین عوامل در مناسبسازی طراحی فضاهای باز شهری مرتبط با آسایش حرارتی مطرح شده، به طوری که سرعت و نحوه حرکت باد برآسایش حرارتی انسان تأثیرگذار است. در نیمقرن اخیر، براثر تغییر شکل سازمان فضایی ...
بیشتر
همزمان با رشد سریع شهرنشینی و مطرح شدن مباحث مربوط به گرمایش زمین، جزایر گرمایی و تغییرات اقلیمی، جریان باد به عنوان یکی از تأثیرگذارترین عوامل در مناسبسازی طراحی فضاهای باز شهری مرتبط با آسایش حرارتی مطرح شده، به طوری که سرعت و نحوه حرکت باد برآسایش حرارتی انسان تأثیرگذار است. در نیمقرن اخیر، براثر تغییر شکل سازمان فضایی بافتهای شهری، الگوی جدیدی رواج یافته که با نیازهای اقلیمی شهر اصفهان مطابقت ندارد. با توجه به این که ضوابط شهرسازی و ساختمانی، سهم عمدهای در شکلدهی به بافتهای شهری و تنظیم شرایط آسایش حرارتی به همراه دارد، پژوهش حاضر سعی دارد که با در نظر گرفتن محوریتهای موجود در سند یادشده، میزان تأثیرگذاری ضوابط شهرسازی و ساختمانی(سطح اشغال، ارتفاع، تراکم، تعداد طبقات و عرض گذر) در بافت جدید شهر اصفهان بر جریان باد را مورد ارزیابی قرار دهد. با توجه به ماهیت کاربردی این تحقیق، روش مورداستفاده در آن توصیفی_تحلیلی است و برای یافته اندوزی از روشهای اسنادی و میدانی بهره جسته است. همچنین به منظور تجزیهوتحلیل سناریوهای تعریف شده، از مدل شبیهسازی پیچکهای بزرگ استفاده گردیده است. در راستای دستیابی به اهداف پژوهش، مطالعه حاضر در سه گام متفاوت تعریف شده، به گونهای که نخست با بررسی مبانی نظری مرتبط با آسایش حرارتی، شاخصهای کالبدی تأثیرگذار استخراج گردیده سپس همپوشانی آنها با محورهای موجود در ضوابط شهرسازی و ساختمانی شهر اصفهان مورد بررسی قرار گرفته است. در گام پایانی نیز با تعریف سناریوهای محتمل براساس الگوهای مسکونی ردیفی غالب بافت جدید شهر اصفهان، شبیهسازی پیچکهای بزرگ صورت پذیرفته است. تحلیل شبیهسازی سناریوهای مختلف مؤید این موضوع است که از میان شاخصهای استخراج شده، سطح اشغال تأثیرگذارترین پارامتر بر روی جریان هوای محدوده است و تراکم معیار مناسبی برای سنجش این موضوع به شمار نمیآید. همچنین اثر تغییر سطح اشغال بر سرعت باد بیشتر از اثر تغییر ارتفاع ساختمانهاست. در ارتباط با عرض گذر، نوساناتی که سناریوهای مختلف بر نسبت سرعت در حیاطها ایجاد میکنند، بسیار محدودتر از نوسانات ایجاد شده در کوچهها و خیابان است. به طوری که در ابتدا و انتهای کوچهها، سرعت بیشتر از بخشهای میانی است. از این رو در سناریوهایی که ارتفاع ساختمان بین 10.5 تا 14 متر تعریف شده، شرایط مطلوبی به منظور تهویه هوای شهری و کاهش آلودگی هوا فراهم است.
پایداری شهری
گلناز مرتضایی؛ محمود محمدی؛ فرشاد نصراللهی؛ محمود قلعه نویی
چکیده
با پیشرفت سریع فناوری و در پی آن رشد روزافزون جمعیت شهری، توسعهی محلات مسکونی امری اجتنابناپذیر بوده است. ساختوسازهای خارج از ضابطه، تغییرات شکلی بافتهای شهری و عدم تطابق آن با ویژگیهای اقلیمی، افزایش تقاضای انرژی مصرفی ساختمانها را به دنبال داشته است. بهگونهای که بخش عمدهای از انرژی که در شهرها به مصرف میرسد به ساختمانهای ...
بیشتر
با پیشرفت سریع فناوری و در پی آن رشد روزافزون جمعیت شهری، توسعهی محلات مسکونی امری اجتنابناپذیر بوده است. ساختوسازهای خارج از ضابطه، تغییرات شکلی بافتهای شهری و عدم تطابق آن با ویژگیهای اقلیمی، افزایش تقاضای انرژی مصرفی ساختمانها را به دنبال داشته است. بهگونهای که بخش عمدهای از انرژی که در شهرها به مصرف میرسد به ساختمانهای مسکونی تعلق دارد و یکی از عوامل تأثیرگذار بر این مسئله شکل بافت شهری است. اما اغلب پژوهشهایی که تاکنون در این حوزه انجامشده است، به بررسی اثرات شکل شهری بر مصرف سوخت حملونقل پرداختهاند و یا مصرف انرژی ساختمانها را در مقیاس خرد ارزیابی نمودهاند. ازآنجاییکه عملکرد حرارتی ساختمانها در مقیاسهای فراتر از مقیاس ساختمانی متفاوت میباشد، این مسئله اهمیت تحلیل عملکرد حرارتی ساختمانها را در مقیاسهایی بالاتر نظیر واحد همسایگی برای محققین روشن میسازد. لذا این پژوهش در پی آن است که با به کارگیری رویکرد ریخت-گونه شناسانه و سنجش مصرف انرژی اولیه گرمایشی، سرمایشی و روشنایی ریختگونههای مختلف، به بررسی روابط بین شاخصهای ریخت شناختی و مصرف انرژی اولیه بپردازد و بر اساس معیار انرژی اولیه، الگوهای کارآمد و ناکارآمد را شناسایی نماید. با توجه به ماهیت کاربردی این تحقیق، روش مورد استفاده در آن توصیفی-تحلیلی است و برای یافته اندوزی از روشهای اسنادی و میدانی( مشاهده، پرسشنامه)بهره جسته است. پژوهش حاضر در سهگام متفاوت تعریفشده، بهطوریکه نخست با مطالعات اسنادی به شرح مباحث کلیدی پرداخته، سپس بر اساس رویکرد ریخت-گونه شناسی و با روش میدانی، بافت مسکونی سپاهان شهر در مقیاس واحد همسایگی ریخت-گونه بندی شده است. در پایان نیز با مدلسازی مصرف انرژی اولیه سرمایشی، گرمایشی و روشنایی ریختگونههای مختلف از طریق نرمافزار دیزاین بیلدر، نتایج بر اساس نگرش مقایسهای، آزمون همبستگی و آنالیز واریانس تحلیل گردیدهاند. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که، بین مصرف انرژی اولیه و شاخصهای طرح چیدمان، مکان قرارگیری توده، فرم ساختمان، ارتفاع ساختمان، سطح معابر و فضاهای باز رابطه همبستگی قوی و بین مصرف انرژی اولیه و شاخص تناسبات بلوک رابطه همبستگی متوسط وجود دارد. همچنین بر اساس نتایج حاصل از تحلیل واریانس، الگوهای متداول ردیفی و الگوهای مربع شکل، به ترتیب کارآمدترین و ناکارآمدترین الگوی بافت مسکونی جدید به شمار میآیند. سایر الگوها نظیر گونههای L,I,T,H شکل ازلحاظ مصرف انرژی اولیه در سطح میانی قرار میگیرند و در این میان، الگوهای H شکل بهترین گزینه برای ساختمان متراکم چهار طبقه میباشند.